Önsöz

Tasarım Çalışmaları Disiplinler Arası Tezli Yüksek Lisans Programı, Ege Bölgesi’nde ve İzmir’de, disiplinler arası alanda yüksek lisans açarak araştırmacı/tasarımcı yetiştiren ilk ve tek devlet üniversitesidir. Tasarım odaklı ve geniş kapsamlı eğitim vererek bu bağlamda önemli bir ihtiyaca karşılık verir.

Tasarım Çalışmaları Disiplinler Arası Tezli (Birinci Öğretim) Yüksek Lisans Programının en önemli özelliği disiplinler arası olması ve çeşitlilik üzerine kurgulanmasıdır. Tasarım bu program içinde disiplinler arasında sosyo-kültürel bağlamın maddi, ekonomik, teknolojik, sanatsal, mekansal, nesnesel, çevresel boyutlarında ele alınır. Bu program için bütünleşme, ortaklaşma ve iş birliği hem kuramsal, hem de pratiğe yönelik çalışmaları destekleyecek yol gösterici kavramlar olarak belirlenir. Böyle bir ortamın ister uzman tasarımcı, ister tasarım çalışmaları ile devam edecek olan araştırmacı bireylere ezber bozmaya ve keşfe olanak tanıyan yaratıcı, özgürleştirici bir eğitim deneyimi sağlayacağı düşünülür. Program kuramsal ve pratik tasarıma yönelik çalışmalar ile sosyo-kültürel yaşamın iyileştirilmesini, tartışılmasını, sürdürülmesini bu yaşama anlam ve değer katılması için gerekli süreçleri hedefler.

Tasarım Çalışmaları Disiplinler Arası Tezli Yüksek Lisans Programı, tasarım ve güzel sanatlar fakültelerinin, mimarlık fakültelerinin, mühendislik fakültelerinin lisans mezunu öğrencileri kabul eder. Endüstriyel Tasarım, Mimarlık ve İç Mimarlık gibi tasarım alanından gelen adaylara öncelik verir. Ancak başvuran adayların lisans alanları konusunda bir sınırlandırma getirmez. Bu nedenle de program disiplinleri değil, tasarım alanlarına yönelik çalışma konularına odaklanır. Lisans mezunu adaylara çalışma konuları üzerinden tasarımın merkeze alındığı yeni perspektifler yaratmayı hedefler.

Tasarım Çalışmaları Disiplinler Arası Tezli Yüksek Lisans Programına başvuran adaylar odaklanmak istedikleri çalışma konularına, bu konulara yönelik açılan ve birbirini tamamlayıcı nitelikteki seçmeli dersler ile yönelebilirler. Programın zorunlu ve sabit olan tek dersi araştırma yöntemleri dersidir. Tasarım projesi, seminer ve tez dersleri zorunlu olsa bile içerikleri esnektir ve çalışma konularına göre biçimlenir. Seçmeli derslerin önemli bir bölümü içinde tasarım projesi de üretilebilecek niteliktedir. Program hem tasarım konuları, hem de gelen adayların formasyonu açısından çeşitlilik üzerinden ve kuram ile pratiği dengeleyerek formüle edilmeye çalışılır. Seçmeli derslerin önemli bir bölümü tasarım pratiğine yönelik uygulama da içermektedir. Öğrencilere kuram ile pratiğin dengelendiği bir eğitim verilmek istenmektedir. Programın başlıca çalışma konuları tasarım kültürü, tasarım kuramları, tasarım tarihi, tasarım odaklı düşünme, toplumsal bağlam, etkileşim tasarımı, deneyim tasarımı, kapsayıcı tasarım, ortaklaşa tasarım, hizmet tasarımı, iletişim tasarımı, görsel tasarım, sanat ve tasarım, teknoloji ve tasarım, zanaat ve tasarım, duygu ve tasarım, gündelik yaşam, tüketim, üretim, evsellik, sürdürülebilirlik, inovasyon, yaratıcılık, temsil olarak çeşitlenir. Tüm bu konular tasarımın mekansal, maddesel, nesnel, teknolojik, estetik ve çevresel boyutları üzerinden tartışılır ve geliştirilir.

Program, adı ve kapsamı itibariyle, tasarımın disiplinler arası niteliğine vurgu yapar ve bu niteliği besleyecek çeşitlilikte uzman adayları ve öğretim üyelerini bölüm bünyesinde bir araya getirir. Tasarım Çalışmaları Disiplinler Arası Tezli Yüksek Lisans Programı için öngörülen uzman adayı profili, disiplinler arasında üretim yapma fikrini benimsemiş, tasarıma geniş bir perspektiften bakmak isteyen, beraberinde getirdiği formasyonu yeni bir formül içine katarak değiştirip dönüştürmek isteyen bu konuda da sosyo-kültürel bağlam üzerinden bir öngörü sağlayabilecek nitelikteki bireylerden oluşur. Programa kabul edilen her bir aday, özelde, kendi formasyon alanından getirdiği bilgi birikimi ve deneyim ile tasarım kültürü ve/veya çalışmaları alanı içinden seçeceği bir konuda uzmanlaşacak, genelde ise, tasarım alanının zenginleşmesine katkıda bulunacaktır. Program uluslararası standartta araştırmacı yetiştirmeyi; tasarım alanında yürütülen disiplinler arası araştırma projelerine araştırmacı sağlamayı hedeflemektedir.

Tasarım Çalışmaları Disiplinler Arası Tezli Yüksek Lisans Programı ile Türkiye’de inşa edilmeye çalışılan Tasarım Kültürüne katkı koyulması hedeflenmektedir. Günümüzde tasarım kültürünü inşa etmek ancak tasarımın sürdürülebilirlik, ortaklaşa tasarım, kapsayıcı tasarım gibi güncel konuları üzerinden, geniş perspektifler ile ve disiplinler arasında mümkündür.

Doç. Dr. Nilüfer TALU

Ana Bilim Dalı Başkanı